راه آرامش روح چیست؟

 خداوند انسان‌ها را برای کمال آفریده و وسائل آن را از نظر تکوین و تشریع فراهم ساخته، در اختیار او گذاشته است و تکلیف انسان به عبادت خدا یکی از این وسائل لازم برای کمال است.

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، ما انسان‌ها که یکی از مخلوقات خداییم، سراسر وجودمان را نیاز و احتیاج فرا گرفته است، مانند نیاز به آب و غذا و هوا و . . . که با نبود یکی از این‌ها قادر به ادامه حیات نیستیم. ما چند دقیقه یا چند ثانیه نمی‌توانیم بدون هوا زنده بمانیم شاید با خود بگویید چه ساده همه ما این‌ها را می‌دانیم ولی آیا همه ما روزانه شکر این نعمت‌ها را به جای می‌آوریم به راستی چگونه باید شکر نعمت خداوند را کرد؟ یکی از این راه‌ها عبادت است حتی در عبادت کردن که به نوعی شکر نعمت است این ما هستیم که نیازمند عبادت و بندگی خداوند هستیم چرا که روح ما اینگونه آفریده شده است و برای آرامش روح باید ساعاتی را برای عبادت اختصاص بدهیم.

آری یکی دیگر از احتیاجات ما نیازهای روحی است مثل احتیاج به محبت. از این رو بچه‌هایی که در خانواده خود احساس کمبود محبت کنند، دچار اختلالات روحی و روانی می‌گردند. یکی از نیازهای واقعی و اساسی روح بشر مسئله عبادت و پرستش است، چون خداوند انسان را برای تکامل آفریده است و تکامل او جز از راه عبادت و بندگی به دست نمی‌آید.

بنابراین خداوند نیاز به عبادت ما ندارد، بلکه ما محتاج به عبادت او هستیم که با بندگی او به نعمت‌های جاودان نایل شویم.

خداوند در قرآن می‌فرماید: هر کسی کفر ورزد و حج را ترک کند، به خود زیان رسانده است. خداوند از همه جهانیان بی نیاز است.

در احادیث دینی ما پیامبران و ائمه نیز به مسئله عبادت توجه زیادی دارند پیامبر خدا (ص) در حدیثی گهربار فرمودند: دنیا یک ساعت است؛ آن را برای اطاعتِ خداوند قرار ده.

امام صادق (ع) در تشریح معنای عبودیت فرموده است: بندگی گوهری است که باطن آن ربوبیّت است پس هرچه از بندگی به دست نیامده باشد، در ربوبیّت یافت می‌شود و هرچه از ربوبیّت پنهان باشد، در بندگی می‌توان بدان رسید.

اگر خداوند بندگان را به عبودیت خویش دعوت می‌کند برای این نیست که خود سودی کند، بلکه می‌خواهد برای خود انسان‌ها مفید باشد.

منابع:

آل عمران آیه97

بحارالأنوار: ج ۷۰ ص ۶۸ ح ۱۴/ حکمتنامه جوان: ج1 ص 48

مصباح الشریعه فی حقیقه العبودیه، باب/100

جایگاه والدین در نزد خداوند جایگاه ویژه و ارزشمندی است، بطوری که دعای پدر و مادر در حق فرزند آن گاه که از دل برآید، دعایی است که آسمان‌های هفت‌گانه را در می‌نوردد و بدون هیچ حجابی در محضر پروردگار به اجابت می‌رسد.

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، با توجه به آیات و روایات فراوان در زمینه ارزش و احترام والدین در نزد خداوند متعال به اهمیت جایگاه آنان و رازهای نهان آن تا حدودی پی می‌بریم؛ زیرا اگر واقعاً به این روایات و احادیث ایمان پیدا کنیم ثمرات آن را نیز در دنیا و آخرت نظاره‌گر خواهیم بود، به نحوی که حتی قرآن نیز این احترام را در جای جای خود به مردم گوشزد می‌نماید، از جمله در سوره اسراء آیه 24 می‌فرماید: "حکم کرد پروردگارت که پرستش نکنید مگر او را و به پدر و مادرتان نیکویی کنید، اگر پیش تو یکی یا هر دوشان پیر شدند کلمه اف بر آنان مگو و آنان را زجر و آزار مکن و گفتار خوب بر آنان بزن، بال‌های فروتنی و مهربانی و شکستگی بر سر آنان بگستر و بگو خدای من بر آنان رحمت کن به طوری که مرا تربیت کرده‌اند و از کوچکی بزرگم کرده‌اند1".

یکی از مسائل مهم در این باره اثرگذاری و نفوذ دعا و نفرین پدر و مادر است که در روایات بسیار درارتباط با آن سخن گفته شده است.

امام صادق (ع) در روایتی می‌فرمایند: "سه دعاست که از پروردگار در حجاب نمی‌ماند و قطعاً مستجاب می‌گردد: (نخست) دعای پدر و مادر در حق فرزندی که نسبت به والدین خود نیکوکار باشد؛ و دعای ایشان آنگاه که در حق فرزند نفرین نماید. (دوم) نفرین مظلوم نسبت به ظالم، و دعای او (مظلوم) در حق کسی که انتقام وی را از ستمگر بستاند و (سوم) دعای مومن آنگاه که دعای مرد مؤمن در حق برادر مؤمن خود که به خاطر ما، او را کمک مالی کرده باشد و نفرین او در حق برادرش که به وی محتاج شده و او می‌توانسته است نیازش را برطرف سازد و نکرده است2".

همچنین در مستدرک، کتاب النکاح آمده است، روزی مردی به خدمت پیغمبر (ص) آمد و عرض کرد گناهان زشت زیاد کرده‌ام، آیا توبه من پذیرفته می‌شود یا خیر؟ حضرت فرمودند: پدر یا مادرت زنده است؟ گفت پدرم. فرمودند: به او نیکی کن. وقتی او رفت پیامبر(ص) فرمودند:" اگر مادرش زنده بود گناهش زودتر بخشیده می‌شد3".

در جایی دیگر از پیامبر خدا(ص) نقل شده که فرمودند: "خوار بادا (و خاک بر بینی) آن کس که پدر و مادرش نزد او پیر شوند و او را به بهشت نبرند4".

داستان‌های تاریخی واقعی بسیاری از تحقق دعا و نفرین والدین به ویژه پدر در حق فرزندانشان نقل شده است به عنوان مثال پدر علامه مجلسی در خاطره‌ای از استجابت دعای والدین در حق فرزندش، سخن گفته‌اند که به عنوان یک شاهد تاریخی، بسیار قابل تأمل است.

ایشان می‌گوید: "در سحرگاهی پس از به پایان رساندن نماز شب و به هنگام مناجات با پروردگار، حال خوشی دست داد که دریافتم اگر در آن هنگام درخواستی نمایم، اجابت خواهد شد. اندیشیدم که چه دعا و درخواستی نمایم که ناگاه صدای گریه محمد باقر از گهواره‌اش بلند شد. بی درنگ گفتم: «پروردگارا، به حق محمد و آل محمد (ص) این کودک را از مبلّغان دینت، ناشران احکام پیامبرت و از یاران امام زمانت قرار ده و در این راه او را به توفیق‌های بی پایان نایل گردان!5". از این رو می‌بینیم سرافرازی شیعه در طول تاریخ مدیون تلاش‌های احیاگرانه علامه محمد باقر مجلسی است.

منابع:

1- سوره اسراء آیه 24

2- شیخ طوسی، امالی، ص280؛ شیخ حرّ عاملی، وسائل الشیعه، ج7، ص130.

3- مستدرک، کتاب النکاح

4- بحارالأنوار، ج 71، ص 86

5- رفیعی، سیدعلی محمد، زندگی ملامحمدباقر مجلسی، ص42.

بدترین مردم کیست؟

 آنچه که از عفو و بخشش در زندگی اجتماعی انسان به دست می‌آید این است که عفو در تمامی ابعاد در جامعه، عامل آرامش، حل اختلافات و بقای جامعه ای با روابط مسالمت آمیز است.

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مباحث اخلاقی از جمله موضوعاتی هستند که نقش کلیدی در زندگی بشر داشته و با زوایای مختلف حیات انسانی ارتباط مستقیم دارند. در عصر حاضر، با توجه به نحوه تعامل انسان‌ها با یکدیگر و درگیری‌هایی که در زندگی روزمره‌ی ما رخ می‌دهد، یکی از مباحث اخلاقی که بررسی آن می‌تواند از تنش‌های موجود در جامعه تا حد بسیاری بکاهد، موضوع عفو و بخشش بویژه در زندگی اجتماعی است.

عفو در منابع علم اخلاق به ویژه آیات و روایات به معنی در گذشتن و بخشودن در هنگام قدرت، بدون سرزنش شخص خاطی و احسان نمودن در حق اوست.

در روایات وارد شده از پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصومین(ع) از صفت عفو با عناوین بهترین خوی در دنیا و آخرت، بزرگترین فضیلت، ارزشمندترین خصلت و... یاد شده است.

پیامبر اکرم (ص) گفت: هر کس از خطاها درگذرد، خدایش از او درگذرد و هر کس گذشت کند خدا نیز از او گذشت کند.

امام علی (ع) فرمودند: بدترین مردم کسی است که خطای دیگران را نبخشد و عیب را نپوشاند.

امام رضا (ع) درباره آیه «پس گذشت کن گذشتی زیبا...» فرمودند: مقصود، گذشت بدون مجازات و تندی و سرزنش است.

پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: از یکدیگر گذشت کنید، تا کینه‏‌های میان شما از بین برود.

امام حسین (ع) می‌فرماید: با گذشت‏‌ترین مردم، کسی است که در زمان قدرت داشتن، گذشت کند.

امام علی (ع) فرمودند: گذشت، اُوج بزرگواری‌هاست.

منابع:

نهج الفصاحه

الدرة الباهرة

تصنیف غررالحکم و دررالکلم

چه رنگی غصه را از بین می‌برد؟

از جمله نشانه‌های چشمگیر الهی در جهان هستی، رنگ است. رنگ‌ها با تجلی و ظهور در پیکر موجودات جاندار و بی جان جلوه و جمال خاصی به طبیعت می‌بخشند و ادامه چرخه حیات و شکوه زندگی را مرهون خود ساخته‌اند.

بی مبالغه باید گفت که بدون جهان رنگ‌ها، سردی و افسردگی و بی نشاطی در همه جا رخ می‌نمود. در سایه تأثیر متنوع رنگ‌هاست که ره‌آوردهای متناوب روانی در انسان و سایر موجودات تظاهر پیدا می‌کند و روح جنبش و تکاپو دمیده می‌شود و از این رهگذر، یکسویی و یکنواختی از فضای زندگی مادی رخت بر می‌بندد و دلپذیر می‌شود.

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، خداوند حکیم در آیاتی چند از قرآن مجید به رنگ‌های مختلف موجودات و آثار زیست شناختی آن‌ها اشاره فرموده و آن را از نشانه‌های بارز تدبیر خویش دانسته است که از جمله این رنگ‌ها که در قرآن به آن اشاره شده و آیات فراوانی در خصوص آن وجود دارد رنگ سبز است به همین جهت به مختصر خواصی از رنگ آرامش بخش سبز می‌پردازیم:

در قرآن کریم، از میان همه رنگ‌ها، رنگ سبز به عنوان رنگ لباس بهشتیان معرفی شده است و نمونه آن آیه 31 سوره مبارکه کهف است که خداوند می‌فرماید: " یَلْبَسُونَ ثِیاباً خُضْراً مِنْ ‏‏سُنْدُسٍ وَ اِستَبْرَقٍ" لباس‌های سبز حریر و دیبا بپوشند.

اگر آب مایه حیات است، رنگ سبز نشانگر طراوت و زندگی می‌باشد چرا که طبیعت با این رنگ لباس حیات به تن می‌کند. خداوند متعال این شگفتی را به صورت زیبا ترسیم کرده و می‌فرماید: "وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاء کُلَّ شَیْءٍ حَیٍّ" یعنی به وسیله آب هر چیزی را زنده قرار دادیم و یا در آیه دیگر داریم: "فاخرجنا به نبات کل شیء فاخرجنا منه حقیراء"به وسیله آب هر گونه گیاه برآوردیم و از آن گیاه جوانه سبزی خارج ساختیم.

رنگ سبز، رنگ گیاهان و طبیعت است و خداوند آنها را مظهر مسرت و شادی معرفی می‌کند: "فَأَنْبَتْنَا بِهِ حَدَائِقَ ذَاتَ بَهْجَةٍ" پس به وسیله آب باغ‌های بهجت انگیز رویانیدیم. در تعریف بهجت آورده که البهجة حسن اللون و ظهور السرور فیه" بهجت بهترین رنگ است و شادی و نشاط در آن ظهور دارد.

امام صادق (ع)در بیان خاصیت رنگ سبز می‌فرماید: "سه چیز غم و غصه را از بین می برد: آب، رنگ سبز و خوشرویی.

امروزه علم با گذشت قرن‌های متمادی خاصیت تقویت تحمل پذیری این رنگ را اثبات کرده است. دانشمندان جهت اثبات این امر آزمایشی را به شرح زیر بر روی کارگران انجام دادند.

کارگران را به دو گروه تقسیم کردند، به گروه اول صندوق‌های سبز و به گروه دوم صندوق‌های سیاه رنگ جهت حمل دادند. کسانی که صندوق‌های سبز را حمل می‌کردند بدون هیچ گونه شکایتی با صبر و حوصله کار خود را به اتمام رسانند، ولی حمل کنندگان صندوق‌های سیاه هموزن با صندوق‌های سبز از خستگی زیاد، کمردرد، ناراحتی کلیه و ... شکایت می‌کردند.

علاوه بر اینکه رنگ سبز بر سلامتی روح انسان تاثیر دارد، بر رشد و سلامتی جسم نیز موثر است.

در اسلام از رنگ سبز تعریف و تمجید بسیاری شده است. برخی از فقیهان در ترتیب درجه رنگ لباس از نظر خوبی گفته‌اند: بهترین رنگ‌ها در لباس، سفید و بعد از آن زرد و سپس سبز و بعد از آن سرخ ملایم و کبود و عدسی است. امّا سرخ تیره مکروه است به ویژه در نماز و پوشیدن لباس سیاه کراهت شدید دارد.

در خبری آمده است که رسول خدا (ص) قبایی از سندس داشت. وقتی آن را می‌پوشید رنگ سبزش به همراه سپیدی رنگ آن حضرت، به وی جلوه خاصی می‌بخشید. هم چنین نقل شده که آن حضرت لباس سبز را دوست داشت.

در حدیث جالب دیگر درباره ماجرای ولادت باشکوه حضرت حجت (ع) از زبان حکیمه خاتون آمده است که وقتی روز سوم ولادت حضرت مهدی (عج) به خانه امام حسن عسکری (ع) رفت دید که روی گهواره حضرت را با رنگ سبز پوشیده‌اند.

نکته پایانی رنگ سبز بهاری است و خستگی اعصاب را از بین می‌برد و گذر ایام حس نشده و تحمل پذیر شده و خنک کننده است و مهیج و تعدیل کننده نور خورشید و فشار خون را کم کرده برای بی خوابی و خستگی موثر بوده برای سردرد و میگرن خوب بوده و رشد گیاه را کم می‌کند ولی گرچه رنگ سبز، رنگ پسندیده و نیکویی است ولی برخی فقها استفاده از هر لباس رنگینی را در نماز مکروه و ناشایسته دانسته‌اند.

منابع:

سوره کهف

حلیة المتقین، ص 7

سنن النبی، علامه طباطبایی، ترجمه فقهی، ص 120; المحجة البیضاء، ج 4، ص 140

بحارالانوار، ج 39، ص 131

روایت دنباله دارد. (بنگرید به نجم الثاقب، میرزا حسین طبرسی، ص 18 و 23; بحارالانوار، ج 19، ص 51.

عروة الوثقی، ج 1، ص 572

وسائل الشیعة، ج 3، ص 356; مکارم الاخلاق، ص 104

دکتر ماکس، روان شناسی رنگها، مترجم ویدا ابی‌زاده

پنج گروهی که شیطان از دست آنها درمانده است!

شیطان از راه‌های مختلفی انسان‌ها را مورد تهاجم قرار می‌دهد، مهمترین سلاح شیطان و اولین راه نفوذ او در انسان، غافل کردن است.

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، شیطان می‌خواهد با استفاده از ضعف و معصیت انسان‌ها، فضای سالم و نورانی را تاریک کند، لذا شدیدا مراقب اعمال و رفتار ما است. به این خاطر است که شخصیت بزرگواری مثل امام سجاد(ع) در دعایی در صحیفه سجادیه از باری‌تعالی می‌خواهد، پدران و مادران و نزدیکان ما را از شر شیطان حفظ کن و سلاح مبارزه با شیطان را به ما عنایت فرما.

براساس کلام معصومین(ع) که مفسران واقعی و حقیقی آیات الهی بر روی زمین هستند، شیطان در مرحله اول می‌کوشد تا انسان را از خطر و ضرر، غافل کند، چون وقتی انسان از خطر چیزی غافل شد به آسانی به آن مبتلا شده، به سهولت، حقیقت سودمندی را از دست می‌دهد. شیطان با سرگرم کردن انسان به لهو و لعب و زخارف دنیا، او را از یاد حق باز می‌دارد و قیامت را از یاد وی می‌برد و از این طریق وی را گرفتار عذاب شدید الهی می‌کند.

در گام دوم شیطان می‌کوشد اگر کسی به یاد خدا و قیامت بود، او را از راه جهل مرکب و تزئین "و زین لهم الشیطان اعمالهم1" و تسویل "الشیطان سوّل لهم و املی لهم2" یعنی بد را خوب جلوه دادن یا خوب را خوبتر جلوه دادن، از فضیلتی مهم یا اهم باز بدارد.

اما همین شیطان که با تمام قوا در تلاش برای لغزیدن انسان و در یک کلام در تلاش برای غفلت انسان از یاد خدا و افتادن در ورطه گناه است مغلوب انسان می‌شود و چاره‌ای در خود برای منحرف کردن او نمی‌بیند.

امام صادق(ع) در حدیثی در این باره فرمودند: ابلیس گفت پنج نفر هستند که هیچ چاره‌ای برای آنها ندارم اما دیگر مردمان در مشت من هستند: "اول، کسی است که با نیت درست به خدا پناه برد و در همه کارهایش به او تکیه کند، دوم کسی که شب و روز بسیار تسبیح خدا گوید، سوم کسی که برای برادر مؤمنش آن پسندد که برای خود می‌پسندد، چهارم کسی که هرگاه مصیبتی به او می‌رسد، بی‌تابی نمی‌کند و پنجم کسی که به آنچه خداوند قسمتش کرده، خرسند است و غم روزیش را نمی‌خورد3".

منابع:

1- سوره نمل/آیه 24

2- سوره محمد/آیه 25

3- الخصال، ج 1، ص 285»